01.01.1914

OSMANLI DEVLETİ’NİN BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NA GİRMESİ: GOEBEN VE BRESLAU GEMİLERİ

Osmanlı Devleti, Akdeniz’de artan Yunan donanma gücüne karşı İngiltere’den 1911 yılında iki modern zırhlı sipariş etmiştir. Osmanlı Devleti gerekli ödemeleri yapmasına rağmen, 1 Ağustos 1914’te İngiliz Deniz Kuvvetleri Bakanı Winston Churchill, hükümeti adına gemilere el koyacaktır. Doğal olarak paraları ödenen gemilerin teslim edilmemiş olması toplumda ve devlet ricalinde büyük tepkilere neden olmuştur. Yaşanan olaylar Osmanlı Devleti’nin Almanya yanında savaşa girmesine de etki edecektir. Bu gelişmeler yaşanırken Akdeniz’de, Kuzey Afrika’daki Fransız üslerini 3 Ağustos’ta bombardıman eden iki Alman zırhlısı Goeben ve Breslau, İngiliz donanmasından kaçıp, Çanakkale Boğazı’nı geçerek, 10 Ağustos 1914’te Marmara Denizi’nden içeri girerek İstanbul önlerine gelirler. Osmanlı Devleti, tarafsız olduğundan devletlerarası hukuk kurallarına göre bu gemileri ya silahlarından arındırarak bir limanda demirletmesi ya da gemilerin kendi karasularını terk etmesini sağlaması gerekiyordu. Ancak Osmanlı Devleti pratik bir çözüm yoluyla gemilerin Almanya’dan satın alınmış olduğunu bildirdi. Gemilere 16 Ağustos 1914 tarihinde Türk bayrağı çekilerek gemi mürettebatına fes giydirildi. Goeben’e “Yavuz”, Breslau’ya “Midilli” adı verildi. Bu olay Osmanlı Devleti’ni savaşa sürükleyecek önemli bir gelişme olacaktı.

Enver Paşa, 22 Ekim’de Amiral Souchon’a; “Filomuz Karadeniz’de üstünlüğü elde etmelidir. Rus filosunu arayınız ve harp ilan etmeden bulduğunuz yerde hücum ediniz” şeklinde tebliğde bulunur. 27 Ekim’de Türk donanması Karadeniz’e açılır ve Rus limanlarını topa tutar. Rus limanlarının topa tutulmasıyla Osmanlı Devleti resmen savaşa dahil olur. Bu olaylardan bir süre sonra 2 Kasım’da Rusya, 5 Kasım’da da İngiltere ve Fransa Osmanlı Devleti’ne savaş ilan ederler.