MEHMET RİFAT BÖREKÇİ

1861 - 1941

16 Kasım 1861 tarihinde Ankara’da doğan Mehmet Rifat Efendi, ilk ve orta öğrenimini Ankara’da tamamladıktan sonra yükseköğrenim için İstanbul’a gitmiş, medrese eğitiminde Beyazıt Medresesi Müderrislerinden Atıf Efendi’nin derslerine devam etmiş ve Dinî Yüksek İlimler ve Teknik İlimleri tahsil ederek diploma almayı hak etmiştir.

Ankara’ya döndükten sonra sırasıyla Müderrislik ve İstinaf Mahkemesi üyeliği görevlerinde bulunmuş ve 1908 yılında Ankara Müftülüğüne atanmıştır. 29 Ekim 1919’da Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurmuş ve seçimle başkanlığa getirilmiştir. Aynı zamanda Ankara’da millî teşkilatlanmayı ve Kuva-yı Milliye’yi kurarak gönüllü neferlik yapmış, Seğmenler Alayı’nın kuruluşunda yer almıştır.

Erzurum Kongresi’nin yapıldığı tarihlerde, Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşlarının düşüncelerini benimsemiş ve Millî Mücadele’ye katılmıştır. Heyet-i Temsiliye’nin Ankara’ya gelmesine zemin hazırlamış ve Ankara’nın millî merkez olmasına katkıda bulunmuştur.

Millî Mücadele’nin haklı ve meşru olduğuna inanan Mehmet Rifat Efendi, İstanbul Hükümeti’nin faaliyetleri aleyhinde bir fetva hazırlamış, diğer müftü ve din adamlarının da imza ve onayı ile bu fetvayı Anadolu’ya yaymıştır.

I. Meclis’in açılışı öncesi maddi ve manevi hazırlıklara katılan Mehmet Rifat Efendi, Meclis’in açılış töreninde bulunarak, açılış duasını yapmıştır.

1924 yılında Diyanet İşleri Reisliğinin kurulmasıyla birlikte 31 Mart’ta bu kurumun başına getirilmiştir. Bu dönemde Hak Dini Kur’an Dili Meali ve Sahih-i Buhari gibi eserleri Diyanet İşleri Reisliği yayınları arasından neşrini sağlamıştır.

Vefatına kadar (1941) Diyanet İşleri Reisliği görevinde bulunmuş olan Börekçizadelerden Mehmet Rifat Efendi, soyadı Kanunuyla Börekçi soyadını almıştır.

  •  Abdurrahman Kaplan, İki Devirde Bir Din Adamı: Mehmet Rifat Börekçi, Net Ofset, Ankara 2001.