TOPKAPILI CAMBAZ MEHMET

Topkapılı Mehmet Bey, 1874 yılında İstanbul’da doğmuştur. Kaynaklarda Topkapılı, Cambaz ve Hâkimzade gibi lakaplarla anılmaktadır. Çanakkale Savaşları sırasında Mustafa Kemal (Atatürk)’in birliğinde savaşmış  hatta bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından çavuşluğa yükseltilmiştir. Topkapılı Mehmet Bey, Mondros Mütarekesi’nden sonra İstanbul’da kurulan Karakol Cemiyeti, İstanbul Müdafaa‐i Milliye Teşkilatı ve Mim Mim Grubu gibi Anadolu hareketini destekleyen oluşumlar içerisinde çalışmış ve büyük yararlılıklar göstermiştir.             

16 Mart 1920’de  İstanbul’un  İtilaf Devletleri tarafından resmen işgali üzerine Topkapılı Mehmet Bey, işgal kuvvetlerinin Karakol Cemiyeti Heyet‐i Merkeziyesi’ne yaptığı baskını ve kendisinin de Heyet‐i Merkeziye azası olması nedeniyle, Anadolu’ya geçmek üzere Trakya’ya gitmiştir. Mim Mim Grubu’nun İstanbul’daki teşkilatının fiili reisliğini de yürüten Topkapılı Mehmet Bey, Mudanya Mütarekesi’nden sonra  İstanbul’un TBMM’ye bağlanması ve 1 Kasım 1922’de Saltanatın kaldırılmasına rağmen, Müdafaa‐i Milliye Teşkilatı ve Mim Mim Grubu faaliyetlerine devam etti. Bu faaliyetlerin başında  İstanbul’da iktisadın millileştirilmesi gelmekteydi. 

Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra da TBMM Hükümeti’ne bağlı olarak İstanbul Umum Amele Birliği’nde ve İstanbul Şehir Meclisi’nde çalışmalarını sürdürmüştür. TBMM Hükümeti’nin takdirname ve İstiklâl Madalyası ile ödüllendirdiği Mehmet Bey, 1 Haziran 1932’de vefat etmiştir. 4 Haziran’da yapılan cenaze törenine  İstanbul Valisi, Cumhuriyet Halk Fırkası  İstanbul  İl Başkanı Cevdet Kerim (İncedayı) ve şehrin ileri gelenlerinin katıldığı Mehmet Bey, Merkez Efendi Mezarlığı’na defnedilmiştir.

• Asaf Özkan, “Arkadaşlarının Kaleminden Mim Mim Grubu Reisi Topkapılı Mehmet Bey”, Tarihin Peşinde -Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi- Yıl: 2013, Sayı:10.