YAHYA GALİP KARGI

1874 - 1942

İstanbul’da doğmuştur. Görevinden uzaklaştırılan Muhittin Paşa’nın ardından, Ankara Valiliği’ne vekaleten atanmıştır. Defterdar iken 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa ve Ankara Müftüsü Börekçizade Rıfat Efendi ile Millî Mücadele yolunda işbirliği yapmış, Ankara halkının ve Millî Mücadele taraftarlarının saygı ve sevgisini kazanmıştır. Millî Mücadele’ye hizmetlerinden dolayı Ankara halkı Yahya Galip’e “Hakan” unvanı vermiştir. 15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgal edilmesinin ardından, 26 Mayıs’da Ankara’da Yahya Galip Bey ve Ankara’nın ileri gelenlerinin çabalarıyla büyük bir miting düzenlenmiş; bu mitingde Yahya Galip Bey bir konuşma yapmıştır. Bundan sonraki mitinglerin de düzenlenmesi ve toplanmasında Yahya Galip Bey önemli rol oynamıştır. Yahya Galip Bey, Börekçizade Rıfat Efendi ve Ali Fuat Paşa işbirliğinin bir diğer sonucu, Ankara’da Kuva-yı Milliye faaliyetleri ve gönüllü birliklerin kurulması olmuştur. Yahya Galip Bey’in teşvikleriyle Ankara vilayet memurlarının pek çoğu bu gönüllü birliklere kaydolmuştur. Yahya Bey İstanbul Hükümeti ile tüm bağlarını koparmış, Erzurum Kongresi’nin son gününde kurulmuş olan Heyet-i Temsiliye’ye bağlanmış; Ankara’nın millî merkez olmasında da önemli bir rol oynamıştır. Heyet-i Temsiliye’nin başlarında Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Ankara’ya gelişinde, onları Eymir Gölü bölgesinde karşılayanlar yine 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa ve Ankara Vali Vekili Yahya Galip Bey olmuştur. Ankara’da Mustafa Kemal Paşa tarafından, Millî Mücadele fikirlerini yaymak üzere kurulmak istenen Hakimiyet-i Milliye gazetesi için vilayet matbaasının kullanılması gerekmiş, Yahya Bey bu konuda da vilayetin tüm imkânlarını Millî Mücadele için seferber etmiştir. 23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi’nin açılışı çalışmalarında da yine Yahya Galip Bey’in büyük hizmetleri mevcuttur. Yahya Bey vali vekili olarak vilayette her türlü tedbiri almış, güvenliği sağlamış, açılıştaki törenlerin her detayının tertibi konusunda görev ve sorumluluk üstlenmiştir. 1920’de Büyük Millet Meclisi’ne Kırşehir milletvekili olarak giren Yahya Galip, 1923’te ikinci kez Kırşehir milletvekili olarak seçilmiştir. Yahya Galip Bey, 23 Nisan’ın ulusal bayram olması için önerge vermiş, bazı itirazlara rağmen onun ve Şefik İnce Bey’in girişimleriyle 23 Nisan Çocuk Bayramı olarak kabul edilmiştir. Millî Mücadele’ye tüm katkılarından dolayı Yahya Galip Bey, İstiklal Savaşı Gazi Şeref Madalyası ile taltif edilmiştir. 13 Mayıs 1942’de İstanbul’da vefat etmiştir.

  •   Abdurrahman Kaplan, Kurtuluş Savaşı’nın Hakanı Yahya Galip Bey, Hitabevi, Ankara 2013.